16 kwietnia 1972 r. z Centrum Kosmicznego im. Kennedy’ego wystartowała sześcioosobowa misja Apollo 16. Jej celem był wyżynny obszar zlokalizowany na zachód od Morza Nektaru i Zatoki Grubiaństwa (Sinus Asperitatis), w trójkącie między kraterami Lindsay, Anděl i Kant. Osiągnięto go po pięciu dniach lotu.

Podczas 20 godzin spędzonych na powierzchni Księżyca zebrano prawie 100 kg próbek, a załoga przejechała ok. 27 km łazikiem księżycowym LRV. Większość z nas kojarzy zapewne wyprawę Apollo 16 właśnie ze zdjęciami przedstawiającymi te zmotoryzowane wojaże. Nie wszyscy wiedzą jednak, że na pokładzie lądownika LM znalazł się także sprzęt astronomiczny, który astronauci zabrali ze sobą na powierzchnię Księżyca, dokonując pierwszych w historii obserwacji astronomicznych z innego niż Ziemia ciała niebieskiego!

RUPES ALTAI 2020-08-09
9 września 2020 r. Morze Jasności, Morze Spokoju oraz Morze Nektaru i otaczające je klify Rupes Altai. Miejsce, w którym załoga Apollo 16 pozostawiła sprzęt astronomiczny, znajdziecie porównując zdjęcie z mapką poniżej i odnajdując na zdjęciu charakterystyczny układ trzech kraterów wokół basenu Mare Nectaris. Tworzą go kratery Theophillus, Cyrillus i Catharina. SW 120ED + Datyson TTX 650
mapa apollo16
Kliknij aby przejść do Mapy Księżyca

Far Ultraviolet Camera/Spectrograph

Mowa o teleskopie nazwanym Far Ultraviolet Camera/Spectrograph, pracującym w dwóch trybach – jako kamera rejestrująca obrazy w ultrafiolecie, albo jako spektrograf. Instrument został zbudowany przez George Carruthersa z Naval Research Laboratory. John Young wykonał z jego pomocą obserwacje obiektów głębokiego nieba: gromad gwiazd, mgławic czy Wielkiego Obłoku Magellana. Teleskop skierowano też w kierunku Ziemi, rejestrując obraz zewnętrznych warstw ziemskiej atmosfery w ultrafiolecie.

Far Ultraviolet Camera/Spectrograph
Obserwacje z użyciem teleskopu Far Ultraviolet Camera/Spectrograph prowadził John Young. Źródło: NASA
Geokorona
Ziemska geokorona zarejestrowana z powierzchni Księżyca za pomocą teleskopu Far Ultraviolet Camera/Spectrograph. Atomy absorbujące promieniowanie słoneczne z zakresu dalekiego ultrafioletu pobudzane są do emisji promieniowania. Źródło: NASA

Dzięki 7,5 centymetrowemu teleskopowi Far Ultraviolet Camera/Spectrograph na Ziemię powróciło 178 cennych naukowo obrazów. Sam instrument pozostał jednak na powierzchni Księżyca. Być może w przyszłości ktoś pokusi się o odzyskanie go i dostarczenie do jakiegoś ziemskiego muzeum? Tymczasem w Smithsonian National Air and Space Museum można już dziś zobaczyć egzemplarz zapasowy, odrestaurowany na użytek ekspozycji przez jego twórcę: https://airandspace.si.edu/exhibitions/apollo-to-the-moon/online/later-missions/apollo-16.cfm.

Zobacz także:

Loading

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *